Với tinh thần chia sẻ khó khăn cho khu vực Đồng bằng Sông Cửu Long về việc thiếu hục cát đắp nền cho các công trình trọng điểm Quốc gia trong khu vực, Tỉnh ủy và UBND tỉnh Sóc Trăng mạnh dạn đề xuất Chính phủ cho phép tỉnh Sóc Trăng thực hiện cơ chế đặc thù theo Nghị Quyết số 60/NQ-CP, ngày 16/6/2021, về việc áp dụng cơ chế đặc thù trong cấp phép khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường cung cấp cho dự án đầu tư xây dựng một số đoạn đường bộ cao tốc trên tuyến Bắc - Nam phía Đông, giai đoạn 2017-2020 (đã khởi công và sắp khởi công). Qua đó, chỉ đạo các sở ngành có liên quan nhanh chóng hoàn thiện các hồ sơ, thủ tục đối với các mỏ khoáng sản (cát) nằm trong quy hoạch khai thác của tỉnh đã được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt; thông báo rộng rãi đến các tỉnh trong khu vực, hướng dẫn nhà thầu thi công thực hiện lập hồ sơ đăng ký khu vực, công suất, khối lượng, phương pháp, thiết bị và kế hoạch khai thác để xem xét cấp phép khai thác. Đến thời điểm hiện nay, qua báo cáo của Sở tài nguyên và môi trường tỉnh đã có 08 đơn vị đăng ký được cấp phép trên 10 mỏ (mỏ cát biển khu B.1 gồm: B1.1, B1.2, B1.3) với diện tích trên 600 ha, tổng sản lượng các mỏ trên 22 triệu m3, từ khi khởi công (ngày 29/6/2024) đến nay đã khai thác đưa cát về đến công trình trên 136.853 m3, cơ bản đã giải quyết phần nào khó khăn trong thời gian qua.

Tăng cường kiểm tra, giám sát hoạt động khai thác, vận chuyển cát tại Sóc Trăng (Ảnh: Nguyễn Hoàng)

    Việc thực hiện cơ chế đặc thù, theo hướng dẫn của Bộ tài nguyên và môi trường; các nhà thầu thi công không phải thực hiện thủ tục cấp Giấy phép khai thác mỏ khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường nằm trong hồ sơ khảo sát vật liệu xây dựng phục vụ dự án, không phải lập dự án đầu tư khai thác khoáng sản theo quy định của Luật Khoáng sản nên không phải thực hiện thủ tục lập báo cáo đánh giá tác động môi trường, chỉ thực hiện cam kết bảo vệ môi trường và thực hiện cải tạo, phục hồi môi trường trong hoạt động khai thác khoáng sản. Tuy nhiên để bảo đảm khai thác khoáng sản hạn chế thấp nhất tác động tiêu cực đến môi trường và cuộc sống của người dân xung quanh khu vực mỏ khoáng sản được cấp phép, lãnh đạo Tỉnh ủy, UBND tỉnh chỉ đạo thực hiện tốt việc lấy ý kiến cộng đồng người dân, nhằm tranh thủ sự đồng tình ủng hộ của người dân đối với việc thực hiện chủ trương Nhà nước. Đồng thời chỉ đạo và thành lập Hội đồng thẩm định đánh giá tác động môi trường trước khi cấp phép cho các đơn vị thi công khai thác, với quan điểm phát triển “bền vững”, “không vì phát triển ở vùng này mà làm ảnh hưởng đến tính ổn định và sự phát triển của vùng khác”. Do vậy các mỏ cát đã cấp phép khai thác được Nhân dân đồng tình ủng hộ cao, cử người đại diện tham gia cùng với cơ quan chức năng giám sát quá trình khai thác, vận chuyển đến các công trình dự án.

Tổ liên ngành thuộc tỉnh Sóc Trăng kiểm tra đơn vị thi công khai thác, vận chuyển cát (Ảnh: Nguyễn Hoàng)

        Với quyết tâm cao toàn Đảng, toàn dân và chính quyền địa phương nhằm thực hiện thắng lợi chủ trương lớn của Đảng, Nhà nước trong thực hiện xây dựng các công trình trọng điểm Quốc gia sớm hoàn thành. Đồng thời không để xảy ra tiêu cực, gây thất thoát tài sản của Nhà nước, lãnh đạo tỉnh Sóc Trăng chỉ đạo, ban hành Quyết định thành lập 02 Tổ liên ngành (gồm các sở ngành có liên quan) thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát hoạt động khai thác cát sông và cát biển; đầu tư, trang cấp, lấp đặt hệ thống camera giám sát các phương tiện khai thác và vận chuyển, quản lý khai thác tại các mỏ. Thành lập Tổ cơ động hoạt động kiểm tra giám sát 24/24 giờ/ngày tại khu vực biển Sóc Trăng do Bộ đội Biên phòng tỉnh đảm trách. Tổ tăng cường tuần tra kiểm soát các tuyến sông, đường thủy nội địa do Công an tỉnh chỉ đạo tổ chức thực hiện, kiên quyết xử lý nghiêm các trường hợp không tuân thủ quy định pháp luật về khai thác, vận chuyển khoáng sản, vi phạm pháp luật giao thông đường thủy khi tham gia giao thông trên các tuyến đường thủy, các trường hợp vận chuyển, mua bán khoáng sản (cát) không rõ nguồn gốc, các trường hợp vận chuyển, mua bán khoáng sản không vào công trình theo hành trình đăng ký, việc tổ chức quản lý, điều hành khai thác, phân phối của nhà thầu, đơn vị khai thác; đối với nhà thầu, đơn vị thi công khai thác tùy theo mức độ vi phạm có thể xem xét đình chỉ khai thác hoặc rúc giấy phép do pháp luật quy định.
    Tin rằng, với sự nỗ lực, quyết tâm cao của các ngành, các cấp vượt qua khó khăn, sự đồng thuận nhất trí của Nhân dân và sự đồng hành của các doanh nghiệp, nhà thầu, đơn vị thi công một lòng thực hiện thắng lợi chủ trương lớn của Đảng, Nhà nước, thì các công trình trọng điểm Quốc gia sớm hoàn thành về đích đúng theo lộ trình.